En daar sta je dan.. ruikend (of stinkend, al naar gelang wie je vraagt..) naar rook, je gasten zijn ondertussen vertrokken.. maar niet voordat ze je uitgebreid bedankt hebben voor het heerlijke eten. En zeker weten dat ze ook zo’n pan gaan aanschaffen, want dit was toch echt te gek! Wat je rest, behalve een trots en tevreden gevoel is… de afwas.
Ok.. bovenstaande is natuurlijk iets overdreven… Maar de afwas is nu eenmaal niet mijn favoriete deel van het koken, het liefste liet ik alles staan tot een later tijdstip. Helaas is dat met gietijzer niet de verstandigste keuze. De kans op roest is levensgroot aanwezig en bovendien laat aangekoekte resten zich erg lastig verwijderen.
In een eerder blog schreef ik al eens over het seasonen en ander onderhoud, vandaag wil ik iets dieper ingaan op manieren om je Dutch Oven schoon te maken. Alle genoemde methodes werken het beste direct na het koken, als de pan bij voorkeur nog warm is.
De eerste methode is: Schrapen.. Ik maak veel gebruik van een goedkoop paletmes uit de bouwmarkt en een stuk jute. Met het paletmes schraap ik de resten uit de pan en met het jute veeg de rest schoon.
Tegenwoordig heb je ook prachtige plastic schrapers in de handel, die door hun vorm ook perfect langs de randjes komt. Voor een paar euro heb er al een.
Als vervanging voor het jute heb je tegenwoordig een “doekje” van metalen ringen. Ik moet eerlijk toegeven, in het begin leek het me vooral een “gadget”, maar na een keer gebruiken was ik om.. Dat ding werkt echt super goed! Zeker in combinatie met de plastic schraper heb je de Dutch Oven in no-time schoon.
De tweede methode is: Stomen.. mocht er na het schrapen toch nog lastige resten achterblijven dan is stomen een hele goede manier om de pan weer schoon te krijgen.
Giet een klein beetje 60-70 milliliter lauw water. Gebruik NOOIT koud water in een warme Dutch Oven, tenzij je een nog grotere hekel aan afwassen hebt dan het Vuurmeestertje.. De kans is namelijk erg groot dat je pan barst en voorgoed onbruikbaar wordt. Afwassen is dan dus niet meer nodig..
Plaats het deksel weer op de pan en ze de pan terug op het vuur. Breng het water aan de kook en laat ongeveer 5 minuten stomen. De achtergebleven resten zijn nu zacht geworden en laten zich gemakkelijk verwijderen. Zorg er wel voor dat de Dutch Oven goed droog wordt. Roest verwijderen is meer werk..
De derde methode is: Sprayen.. Bij deze methode maak je gebruik van appelazijn. Het azijn werkt als een mild antiseptisch middel en steriliseert de pan.
Mijn ervaring is dat dit een hele goede methode is om pannen waarin veel plakkerige resten zijn achtergebleven weer schoon te krijgen. Bijvoorbeeld bij gekarameliseerde perziken..
Meng 1 deel appelazijn met 4 delen water en giet het mengsel in een sprayflacon. Schraap de dikste resten weg en spuit de nog warme Dutch oven in met het azijnmengsel. Vooral op de plakkerige resten. Veeg met wat keukenpapier de pan uit, blijf spuiten en schrapen totdat het keukenpapier nat, maar schoon, uit de pan komt. Dit duurt ongeveer 3 minuten, bij een goed geseasonde pan zelfs korter.
Zorg er na gebruik van deze methode wel voor dat de deksel niet geheel op de pan komt bij het opbergen van de pan. Zo kan de pan luchten en blijft er nauwelijks azijngeur achter.
En dan zijn er ook methodes die je beter kunt laten..
De eerste don’t: Schoon branden. Deze methode is een veel gehoorde, en gebruikte.. Hoewel de “schoonmaak” methode mij wel aanspreekt heb je er wel veel nawerk van. Het idee is dat de Dutch Oven weer terug op het vuur geplaatst wordt (al dan niet op de kop) om alle resten volledige te laten verbranden. Lekker gemakkelijk zou je denken.. Jammer genoeg zorgt het er ook voor dat je pan doortrokken raakt van een brandsmaak. De enige manier om dat te herstellen is om het hele season-proces opnieuw te doen. Uiteindelijk heb je er dus meer werk van dan gemak.
De tweede don’t: Uitkoken Met deze methode wordt de pan gevuld met water en opnieuw aan de kook gebracht. Daarna kan men de pan eenvoudig droog vegen. Hoewel dat waar is, duurt het wel een tijd om een met (vuil)water gevulde Dutch Oven aan de kook te krijgen. Stomen is dan een veel eenvoudiger en efficiëntere manier.. Bovendien.. hoe langer de Dutch Oven blootgesteld wordt aan vocht, hoe groter de kans op roest.
Onlangs trof ik iemand die zijn Dutch Oven schoonmaakte met zo’n met schuurmiddel gevuld staal sponsje. De pan werd super schoon.. hij vond wel dat zijn gerechten vaak een vreemde bijsmaak hadden..
Just sayin’..